دکتر عکاشه: بهترین منطقه برای انتقال پایتخت فاصله از اراک تا اصفهان است

دکتر بهرام عکاشه پدرعلم زلزله شناسی ایران، اولین کسی که پیشنهاد انتقال پایتخت را مطرح کرد اکنون معتقد است، بهترین محل برای انتقال پایتخت از دیدگاه زلزله نگاری خطی است از تبریز تا سیرجان به خصوص در ناحیه میان اراک تا اصفهان.
90درصد سرزمین کشور در معرض خطر زلزله

دکتر بهرام عکاشه رییس دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در پاسخ به سوال خبرنگارگروه دانش خبرگزاری دانا مبنی بر اینکه چند وقتی است بحث جابه جایی پایتخت مطرح است و شما به عنوان اولین کسی که این موضوع را مطرح کرد بفرمایید کجای کشور مناسب پایتخت است؟ گفت: به یاد دارم که 50سال پیش داد و بیداد می کردم که تهران برای پایتخت مناسب نیست و باید به جای دیگر منتقل بشود، چرا که تهران به دلایل مختلف از جمله فرسوده بودن ساختمان ها و جمعیت زیاد آن مناسب پایتخت نیست از طرفی هم بیش از 90 درصد سرزمین ایران بر روی گسل هایی بنا شده و این گسل ها توانمندی های متفاوتی دارند. لذا باید برای آن چاره جویی بشود وجایی که کمتر در معرض زلزله قرار دارد انتخاب شود.

دکتر عکاشه افزود: متاسفانه 83 درصد شهرهای ما در معرض خطر زلزله شدید و خیلی شدید قرار دارند و حدود 16درصد شهرهای ما زلزله خیزی متوسط دارند و زلزله برای آنها کمتر اتفاق می افتد مانند خرم شهر، ماهشهر، اروندکنار، بندر امام خمینی و...  می شود گفت تقریبا 1.5 درصد شهرهای ما که تنها 6 یا 7شهر در استان خوزستان هستند کمتردر معرض خطرزلزله قرار دارند. چندی پیش مرکزتحقیقات راه، مسکن و شهرسازی که با کمک یک تیمی صورت گرفته بود و در این تحقیق حدود 500 شهر نام برده شده که در معرض خطر زلزله هستند.

126هزارکشته در زلزله های قرن بیستم
وی با بیان اینکه در قرن گذشته یعنی قرن بیستم براثر وقوع زلزله های متعدد درکشور ما بیش از 126هزارکشته داشته است، خاطرنشان کرد: اگر به آمار زلزله های کشورنگاه کنیم  طبق مطالعاتی که بنده انجام داده ام به طورمتوسط هرسال باید انتظاریک زلزله 6ریشتر و هر 10سال یک زلزله 7ریشتری را داشته باشیم. از سال 2000 تا سال 2013 و 2014 در کشورما 12 زلزله با بزرگای 6 درجه در مقیاس ریشتر اتفاق افتاده است همچنین در طول قرن بیستم جمعا 13زلزله با بزرگای 7ریشتر اتفاق افتاده و این نشان دهنده آن است که ما باید هر 10سال یکبار منتظر یک زلزله 7ریشتر باشیم.

ایران پتانسیل زلزله 8 ریشتر را دارد
عکاشه گفت: طبق تحقیقاتی که صورت گرفته نشان دهنده آن است که کشور ما پتانسیل زلزله 8 ریشتر را هم دارد، اما انتظار بیش از آن درایران وجود ندارد یعنی زلزله  9 و 9.5 ریشتر در ایران رخ نخواهد داد زیرا این اتفاق در مکان هایی است که پلیت ها یا همان ورقه های سنگی زمین به هم برخورد می کنند رخ می دهد. زلزله ایران بین دو تا صفحه نیست بلکه درون یک صفحه است. تقریبا حدود 10درصد مکان هایی که زلزله خیز نیستند یک خطی است که از تبریز تا سیرجان یعنی از شمال غرب تا جنوب شرق کشیده شده، اراک و اصفهان روی این خط قرار دارند که زلزله خیزی آن کم است.

نامه شورای عالی امنیت ملی به عکاشه
پدر علم زلزله شناسی ایران افزود: در سال 1376 از شورای عالی امنیت ملی نامه به دستم رسید با این مضمون که مدارک و شواهدی که شما می گویید تهران و همچنین کشوردر معرض خطر زلزله است را ارایه بدهید. بنده هم مدارکی که دال بر این ادعا بود را آماده و برای آنان ارسال کردم شورای عالی امنیت ملی هم درجواب گفتند نامه شما را به حضور رییس جمهور وقت(محمد خاتمی) ارایه شده و رییس جمهور هم به چند وزیر مربوطه مانند وزارت کشور، بهداشت و...دستور داده بود که موضوع بررسی شود و اقدام کنند.

بهترین گزینه برای پایتخت کجاست
 عکاشه یادآور شد: در پی این درخواست بنده چند پیشنهاد به مسوولان دادم یکی اینکه منازل مقامات کلیدی کشورمقاوم سازی بشود اما اینکه این اتفاق افتاد یا خیر بنده بی خبرم. حتی پیشنهاد دادم که هیات دولت سایه درست شود و همچنین ستاد بحران تشکیل شود به این دلیل که وقتی زلزله ای درهر کشوری اتفاق می افتد فرصت طلبان اقدام به غارت اموال مردم می کنند و بی نظمی رخ می دهد لذا  در این گونه مواقع مقامات هستند که می توانند کمک رسانی کنند اگر این افراد هم  نباشند در پی این حادثه خسارت چند برابر می شود و همچنین یکی دیگر از پیشنهاد ها جابه جایی پایتخت بود،صحبت هایی برای این کار صورت گرفت اما تحقیقی که کجا پایتخت باشد صورت نگرفت. در یک نشستی که با بنده داشتند گفتند کجا پایتخت باشد؟ من هم گفتم بنده متخصص آب ،باد و هوا و مولفه های دیگر نیستم اما از نظر اینکه کدام منطقه کمتر در معرض زلزله است خطی که تبریز تا سیرجان بر روی آن قرار دارد به خصوص از اراک تا اصفهان را بهترین گزینه بود که معرفی کردم. تهران در زمان قاجار با توجه به اینکه بهترین آب و هوا را داشته بهترین گزینه برای ایجاد پایتخت بوده است اما این شهر برای حال حاضر مناسب نیست.